É fundamental incorporar a perspectiva de xénero na xestión da prevención dos riscos laborais

O sindicato quere acabar coa discriminación e a desprotección que sofren as mulleres nesta materia

Con motivo da conmemoración do Día da Muller Traballadora, o 8 de marzo, UGT elaborou o informe 'Análise da sinistralidade laboral desde unha perspectiva de xénero', no que sinala a importancia de achegar un enfoque de xénero á xestión da prevención de riscos laborais nas empresas.  

Un informe que mostra como as estatísticas reflicten que os homes sofren máis accidentes laborais durante a xornada laboral, así como un maior número de accidentes mortais. Isto débese a que, debido á segregación que existe no mercado laboral, os homes ocupan postos de traballo nos que están presentes riscos físicos ou “tradicionais”.

As mulleres teñen unha maior prevalencia de problemas de saúde mental

Non obstante, UGT advirte de que as mulleres ocupan postos de traballo onde están maioritariamente expostas a riscos psicosociais, como no sector asistencial, sanitario ou educativo. De feito, as mulleres teñen unha maior prevalencia de problemas de saúde mental que os homes. Ademais, perciben un maior impacto na súa saúde dos riscos psicosociais de orixe laboral. Pero é evidente que os danos á saúde causados ​​pola exposición a riscos psicosociais de orixe laboral non se reflicten adecuadamente nas estatísticas de accidentes laborais.

Segundo os datos do módulo EPA 2023 'Accidentes laborais e problemas de saúde laboral', 12 de cada 1.000 traballadoras identificaron as condicións mentais como o principal trastorno atribuído ao traballo, fronte a 9 de cada 1.000 traballadores. As mulleres tamén denuncian máis problemas óseos, articulares ou musculares que os homes, así como dores de cabeza e fatiga ocular causadas polo traballo.

Ademais, os resultados da Enquisa Europea de Condicións de Traballo de 2021 mostran como as mulleres perciben unha maior exposición aos factores de risco psicosociais. Por exemplo, a porcentaxe de mulleres que denuncian vivir situacións que poden ser emocionalmente perturbadoras é 4,5 puntos porcentuais superior á dos homes. As mulleres tamén manifestaron ter sufrido acoso ou violencia no traballo en maior proporción que os homes (3,9% mulleres; 2,4% homes).

É fundamental promover a regulación específica dos riscos psicosociais

UGT considera necesario dotar de perspectiva de xénero á xestión preventiva dos riscos laborais, xa que ata agora só se prestaba unha maior atención aos asuntos relacionados coa protección da maternidade e a lactación.

O sindicato defende dende hai tempo que o enfoque de xénero aplicado á saúde laboral debe abordarse desde unha visión máis ampla, abandonando o enfoque neutral e prestando atención ás diferenzas de xénero en canto á exposición aos riscos, á súa prevención e ás diferentes consecuencias que teñen para a saúde. Non é xusto que a metade da poboación, formada por mulleres, siga sendo discriminada e desprotexida nesta materia.

Xa se están tomando algunhas medidas para protexer a homes e mulleres por igual da exposición a riscos laborais. Así o demostra a aprobación da Estratexia Española de Seguridade e Saúde Laboral 2023-2027, que recolle as actuacións a desenvolver para acadar este fito.

O 12 de febreiro de 2024 abriuse a Mesa de Diálogo Social sobre prevención de riscos laborais co obxectivo de actualizar a normativa e entre os distintos aspectos a tratar destaca a incorporación da perspectiva de xénero e dos riscos psicosociais de orixe. 
Neste sentido, UGT considera fundamental incluír unha mención específica á perspectiva de xénero á hora de xestionar os distintos riscos na Lei de Prevención de Riscos Laborais.

En canto ás traballadoras do fogar, é fundamental que o sindicato avance na protección da súa seguridade e saúde no traballo, sen descoidar os aspectos psicosociais. Tras a inclusión desta actividade na Lei 31/1995 de Prevención de Riscos Laborais, case ano e medio despois, aínda non existe un desenvolvemento normativo que o concrete.

Ademais, o sindicato lembra que os riscos psicosociais de orixe laboral son os máis esquecidos na xestión preventiva. Son os únicos que non teñen normativa propia no noso país, como a exposición a ruídos ou axentes biolóxicos, por iso UGT demanda unha lexislación diferente a elas, que protexa a saúde mental das persoas traballadoras.

Paralelamente, o sindicato reclama a elaboración, coa participación dos axentes sociais, dunha Directiva comunitaria dirixida a regular os riscos psicosociais nas empresas, que sirva de paraugas para todos os Estados membros.

Informe 'Análise da sinistralidade laboral desde a perspectiva de xénero'